Traditionele machtsverhouding in het sollicitatiegesprek. Zelfs in deze kandidatenmarkt blijft de traditionele machtsverhouding tussen de werkgever en de sollicitant in stand.

Wanneer alle doelgroepgerichte vacatureteksten, oogstrelende employer branding campaigns en laagdrempelige sollicitatievormen hun werk hebben gedaan, blijkt de sollicitant uiteindelijk toch degene die zich ‘kandidaat stelt’ en in de sollicitatiegesprekken overgeleverd is aan de grillen, aannames en vooroordelen van degene(n) aan de andere kant van de tafel.

Want aan die tafel smelt het credo ‘candidate first’ als sneeuw voor de zon: de kandidaat dient zich kwetsbaar, open en integer op te stellen, de werkgever daarentegen mag prikkelen, uitdagen, testen, bevragen, beoordelen. En daarmee is de geijkte verhouding tussen kandidaat en werkgever weer in volle glorie hersteld. Wanneer je als kandidaat een poging doet om de rollen om te draaien begeef je je op glad ijs. Al gauw ben je (te) assertief, offensief of kun je niet goed met feedback omgaan.

De boel ff omdraaien?

Eerlijk is eerlijk:

• Ik ben het nog niet tegengekomen dat de kandidaat de gespreksagenda van het sollicitatiegesprek vaststelt in plaats van de werkgever. Jij wel?
• Wie heeft ooit meegemaakt dat niet de personalia of eventuele uitkomsten van persoonlijkheidstesten van de kandidaat tijdens het gesprek aan bod kwamen, maar die van de hiring manager? 
• Heb je ooit gehoord dat een kandidaat na afloop van het sollicitatiegesprek tegen de werkgever zegt: “dank voor het prettige gesprek, u hoort uiterlijk vrijdag van mij over een eventueel vervolg”?
• Wie kent er iemand die als sollicitant in een gesprek met een potentiële werkgever ooit aan zijn of haar toekomstige baas heeft gevraagd: “Kunt u eens een voorbeeld geven van hoe u recentelijk bent omgegaan met medewerkers die in uw ogen te assertief waren en of, en zo ja hoe dat van invloed is op eigen opvattingen omtrent leidinggeven”?

Een gelijkwaardig gesprek

In gesprekken waarin de deelnemers daadwerkelijk gelijkwaardig aan elkaar zijn, wordt dit over en weer bevragen en het soms ‘terugkaatsen van de bal’ heel normaal en zelfs logisch gevonden. Juist dát is de basis van een gelijkwaardig gesprek. Een gesprek waarin mensen ontdooien, zich veilig voelen en waarin beide partijen elkaar écht kunnen leren kennen.

Maar elkaar leren kennen is klaarblijkelijk dan vaak toch niet de bedoeling van het sollicitatiegesprek. Zélfs in de hoogtijdagen van de candidate experience blijft de machtsverhouding in stand.